Panjab dakh 2026 andaj : हवामान अभ्यासक पंजाब डख यांनी २०२६ सालासाठीचा आपला सविस्तर मान्सून अंदाज नुकताच जाहीर केला आहे. त्यांच्या अंदाजानुसार, २०२६ मध्ये महाराष्ट्रात पाऊस ‘सरासरी’ इतकाच पडण्याची शक्यता आहे. शेतकऱ्यांसाठी हा अंदाज अत्यंत महत्त्वाचा आहे, कारण सरासरी पाऊस हा पिकांसाठी पुरेसा आणि नेमका कामापुरता ठरतो.
डख यांच्या विश्लेषणानुसार, सरासरी पाऊस ५०० ते ६०० मिलीमीटरच्या आसपास राहू शकतो.
महत्त्वाचा मुद्दा: डख यांनी स्पष्ट केले आहे की, पाऊस कमी म्हणजे सरासरीच्या जवळ असल्यास पीक चांगले येण्याची शक्यता अधिक असते. तसेच, गेल्या वर्षाप्रमाणे (२०२५) २०२६ मध्ये अतिवृष्टीचा मोठा धोका नसेल. काही निवडक आणि तुरळक भागांत थोडीफार अतिवृष्टी दिसू शकते, पण संपूर्ण महाराष्ट्रात तशी भीषण परिस्थिती नसेल.
२०२६ मधील महिन्यानुसार पावसाचे वेळापत्रक
पंजाब डख यांनी २०२६ मधील मान्सूनचे स्वरूप महिनावार खालीलप्रमाणे स्पष्ट केले आहे:
- मान्सूनचे आगमन (जूनचा पहिला आठवडा): पाऊस ६, ७ किंवा ८ जूनच्या दरम्यान महाराष्ट्रात दाखल होण्याची शक्यता आहे. या सुरुवातीच्या पावसाचा उपयोग काही शेतकरी कापूस लागवडीसाठी करू शकतील.
- पेरणीचा मुख्य पाऊस: पेरणी पूर्ण करण्यासाठी आवश्यक असलेला मोठा आणि दमदार पाऊस २१ जूनपासून सुरू होईल. या पावसात शेतकऱ्यांच्या सर्व पेरण्या आणि लागवडी पूर्ण होतील.
- मध्य हंगाम: जून आणि जुलै या महिन्यांमध्ये चांगला पाऊस अपेक्षित आहे.
- पावसाचा खंड: ऑगस्ट महिन्यात पावसाचे प्रमाण थोडे कमी राहील. या काळात शेतकऱ्यांनी पाण्याचे योग्य व्यवस्थापन करावे.
- पुनरागमन: ऑगस्टनंतर सप्टेंबर महिन्यात पाऊस पुन्हा जोर धरेल आणि परतीच्या पावसाला सुरुवात होईल.
तात्काळ कृषी सल्ला: नोव्हेंबर २०२५ आणि अवकाळीचा इशारा
लक्ष द्या: सध्याच्या (नोव्हेंबर २०२५) हवामानाबद्दल बोलताना डख यांनी शेतकऱ्यांसाठी काही महत्त्वाचे सल्ले दिले आहेत:
रब्बी पेरणीसाठी सल्ला
- थंडी: २५ नोव्हेंबरपर्यंत थंडीचे प्रमाण खूप जास्त राहील. त्यामुळे गहू आणि हरभरा पेरणी करण्यासाठी हा कालावधी अत्यंत योग्य आहे.
- हरभरा पेरणी तंत्र: हरभरा पेरणी करताना प्रति एकर ५० ते ६० किलो बियाणे वापरण्याचा सल्ला दिला आहे. या पद्धतीने पेरणी केल्यास पीक दाट येऊन उत्पादन चांगले मिळू शकते.
अवकाळी पावसाचा इशारा (२ ते १० डिसेंबर २०२५)
- संभाव्य कालावधी: दरवर्षीप्रमाणे महाराष्ट्रात २ डिसेंबर ते १० डिसेंबर या काळात अवकाळी पाऊस येणार असल्याची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे.
- वातावरण बदल: २७ आणि २८ नोव्हेंबरच्या दरम्यान काही भागांत ढगाळ वातावरण निर्माण होईल आणि त्यानंतर २ डिसेंबरच्या आसपास अवकाळी पावसाला सुरुवात होऊ शकते.
- प्रभावी भाग: पश्चिम महाराष्ट्रात या अवकाळी पावसाचे प्रमाण थोडे अधिक राहण्याची शक्यता आहे.
शेतकऱ्यांनी या अंदाजानुसार आपल्या रब्बी पिकांची काढणी आणि साठवणूक वेळेत करून घ्यावी.
